حمله فرهیختگان به ظریف؛ مذاکرهگر «بلد» یا روایتساز سیاسی؟ | «طرح ۵ مرحلهای» یا نسخهای برای جهان موازی؟
رویداد۲۴| روزنامه اصولگرای «فرهیختگان» در یادداشتی انتقادی به قلم سیدمهدی طالبی، پژوهشگر حوزه بینالملل، به ایده تازه محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه پیشین، برای حلوفصل اختلافات ایران و آمریکا تاخته و این پیشنهاد را «پیشنهادی برای جهان موازی» توصیف کرده است.
فرهیختگان با اشاره به یادداشت اخیر ظریف در یک رسانه آمریکایی مینویسد: «محمدجواد ظریف، وزیر اسبق امور خارجه اخیرا با انتشار متنی در یک رسانه آمریکایی، طرحی ۵ مادهای برای حلوفصل اختلافات، متمرکز بر بحران هستهای پیشنهاد داده است.»
ظریف در این متن ابراز امیدواری کرده است که: «اگر تهران و واشنگتن بتوانند نسخه بهروزشدهای از برجام را اجرا کنند، شاید قادر شوند موضوعات دشوار دیگر مانند امنیت منطقهای، کنترل تسلیحات و مبارزه با تروریسم را نیز مدیریت کنند.».
اما به باور نویسنده این یادداشت، «آنچه وزیر خارجه سابق تحت عنوان لیست پیشنهادی ارائه کرده، دارای شکافهای بزرگی با واقعیت بوده و به نظر میرسد هدفش بیش از حل منازعه، همانند گذشته برخی اهداف سیاسی خاص و شخصی است.»
سیاست خارجی با نیت داخلی؟
فرهیختگان در نخستین نقد خود، انگیزههای سیاسی پشت این پیشنهاد را برجسته میکند و مینویسد: «پیشنهادهایی حاوی مباحثی در خصوص سیاست داخلیاند که همزمان با سخنان حسن روحانی رئیسجمهور دولتهای یازدهم و دوازدهم ارائه شدهاند؛ از این رو نه بر مبنای دغدغهای ملی و صادقانه بلکه بر اساس منافع حزبی و عدهای خاص نوشته شده است.»
این روزنامه سپس به دفاعیات تیم روحانی–ظریف از کارنامه خود پرداخته و تأکید میکند ادعای جلوگیری از جنگ، با واقعیتهای دوره مسئولیت آنان همخوانی ندارد. فرهیختگان یادآوری میکند که برجام پس از دو سال مذاکره به شکلی «قابل انتقاد» منعقد شد، آمریکا در دوره اوباما به تعهداتش عمل نکرد و در دوره ترامپ از آن خارج شد.
در ادامه آمده است: «همچنین در این دوره جنگ دریایی میان آمریکا-رژیم صهیونیستی با ایران درگرفت و در خلال تنشهای منطقهای، سردار قاسم سلیمانی فرمانده وقت سپاه قدس به عنوان مقام رسمی کشور توسط ارتش آمریکا در عراق ترور شد.»
به باور نویسنده، «ادعاهای اعضای دولتهای یازدهم و دوازدهم درباره موفقیت رویکردهای مذاکراتیشان غیرواقعی و غیرقابل قبول هستند.»
اولویت موشکی غرب، پیشنهاد هستهای ظریف
فرهیختگان یکی دیگر از ایرادات طرح ظریف را بیتوجهی به تغییر اولویتهای طرف مقابل میداند و تصریح میکند: «آمریکا و رژیم صهیونیستی پس از جنگ ۱۲ روزه… بر روی پرونده موشکی تمرکز کردهاند.»
این یادداشت تأکید دارد که هدفگیری تلآویو نشان داد ایران بدون اتکا به سلاح هستهای و صرفاً با توان موشکی میتواند موازنه را تغییر دهد؛ موضوعی که به ادعای نویسنده، امروز کانون فشارهای آمریکا و رژیم صهیونیستی است.
در بخش دیگری از یادداشت، فرهیختگان به سخن ظریف درباره ضرورت خروج ایران از «امنیتیسازی» اشاره کرده و مینویسد این ادعا در زمانی مطرح میشود که نگاه منطقهای تغییر کرده است؛ تا جایی که به نقل از ترکی الفیصل آمده است: تهدید اصلی منطقه، نه ایران بلکه رژیم صهیونیستی است.
از «ایران قوی» تا «منطقه قوی»
فرهیختگان در نقد پیشنهاد ظریف برای تغییر روایت از «ایران قوی» به «منطقه قوی» مینویسد: «این پیشنهاد دارای ابهامات زیادی است.» و میپرسد: «آیا تعریف موجود در ایران درباره قوی شدن با تعریف دیگر دولتها یکسان است؟»
در جمعبندی، این روزنامه ادعای ظریف درباره نقش منطقه در تحریمها را رد کرده و تأکید میکند: «امروزه دولتهای عربی برای درامانماندن از منازعه نظامی میان ایران و آمریکا خواهان توافق میان دو کشور هستند، اما این واشنگتن است که حلقه فشار اقتصادی و نظامی را تنگتر کرده است.»
